Okrugli sto na Univerzitetu PIM: Dejtonski mirovni sporazum za BiH – 27 godina poslije
Najveća vrijednost Dejtonskog sporazuma je što je donio mir i Republici Srpskoj obezbijedio međunarodno priznanje kao entitetu sa visokim stepenom samostalnosti u BiH, istaknuto je na Okrugom stolu „Dejtonski mirovni sporazum za BiH – 27 godina poslije“ koji je organizovao Pravni fakultet Univerziteta PIM Banjaluka za svoje studente, učenike srednje škole „Ljubiša Mladenović“, nastavnike i saradnike.
Uvodničari su bili prof. dr Miloš Šolaja, profesor međunarodnih odnosa na Fakultetu političkih nauka u Banjaluci, Ognjen Tadić, delegat u Domu naroda RS i Milan Petković, poslanik u Parlamentarnoj skupštini BiH.
Profesor Šolaja je podsjetio da je Dejtonskom sporazumu prethodilo nekoliko planova za okončanje ratnih sukoba i krize u BiH, ali da je rat prestao tek kada je to trebalo Americi. „Bližili su se novi izbori i tadašnji predsjednik SAD Bil Klinton nastojao je da osvoji drugi mandat i nije mu odgovaralo da SAD kao moćna sila nisu u stanju da zaustave rat na koji se gledalo kao na globalnu krizu. On je podsjetio da je na početku oružanih sukoba u BiH bilo jasno da će se sporazum postići kada se uvaži rješenje koje će podrazumijevati trodjelnu organizaciju BiH.
Ognjen Tadić smatra da se ovakvo uređenje BiH ne može ignorisati jer tome ide u prilog i istorijski kontekst razvoja ovih prostora. „To ne može da bude smetnja funkcionisanju BiH jer Dejtonski mirovni sporazum omogućava razvoj modernog društva uz uvažavanje prava svih njenih naroda“, istakao je Tadić i naglasio da RS postoji i da je stabilna bez obzira na stalna osporavanja sve ove godine na šta se bespotrebno izgubilo vrijeme. On je ocijenio da je neophodno donijeti novi Ustav RS sa novim ustavnim standardima kada je riječ o ljudskim pravima i odnosima RS prema BiH.
Milan Petković je podsjetio da je Visoki predstavnik nezakonito prigrabio ovlašćenja koja izlaze iz okvira Deketonskog sporazuma i da to unosi još veće podjele i verbalne sukobe u BiH koji nikom ne donose dobro. „Ono što je činjenica je da se ne zna gdje je original Dejtonskog sporazuma i možda bi njegovim novim prevodom uvažavajući drugačija jezička i logička tumačenja neke stvari bile jasnije što bi moglo dovesti do boljih rješenja, smatra Petković.
Rektor Univerziteta PIM Dragan Đuranović kaže da je Dejtonski sporazum i nakon 27 godina običnim građanima još uvijek enigma i da je neophodno da mlade generacije sagledaju ovaj sporazum i sa naučne strane, ali i od ljudi koji su bili aktivni učesnici u političkom životu u tom periodu.
